Μπόλικο πράμα

Μπορεί να έχω κάνει καιρό να σας ενημερώσω για τη νομολογία του ΕΔΔΑ, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το τελευταίο κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια. Πάμε λοιπόν !

Δημοσίευση άρθρου σε εφημερίδα στο οποίο ο προσφεύγων εμπλεκόταν εμμέσως σε ποινική υπόθεση που βρισκόταν στο στάδιο της ανάκρισης
ΕΔΔΑ, A. v. Norway (απόφαση 9.4.2009, προσφυγή n° 28070/06)
Παρά το γεγονός ότι ο προσφεύγων δεν κατονομαζόταν στο δημοσίευμα, περιλαμβάνονταν στοιχεία από τα οποία η ταυτότητα του θα μπορούσε να προσδιορισθεί, ιδιαιτέρως από τον κοινωνικό του περίγυρο. Το ΕΔΔΑ δέχεται τη σημασία της πληροφόρησης του κοινού σχετικά με ποινικές υποθέσεις, οι οποίες προκαλούν το δημόσιο ενδιαφέρον. Θεωρεί όμως ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση το δημοσίευμα ενέπλεκε τον προσφεύγοντα στην ποινική υπόθεση, προεξοφλώντας μάλιστα την ενοχή του, χωρίς να έχουν προκύψει αντίστοιχα στοιχεία από την ανάκριση. Το γεγονός αυτό είχε δυσβάσταχτες συνέπειες για την προσωπική και επαγγελματική ζωή του, καθώς, μετά το επίμαχο δημοσίευμα, ο ίδιος καταδιώχθηκε στην κυριολεξία από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, έχασε τη δουλειά του και εγκατέλειψε το σπίτι του. Παραβίαση του άρθρου 8.

Δημοσίευση στον Τύπο φωτογραφίας καταδικασθείσας σε ποινική δίκη κατά την έξοδό της από το δικαστήριο
ΕΔΔΑ, Egeland and Hanseid v. Norway (απόφαση 16.4.2009, προσφυγή n° 34438/04)
Οι προσφεύγοντες, αρχισυντάκτες εφημερίδων ευρείας κυκλοφορίας, καταδικάσθηκαν σε δεκαπενθήμερη φυλάκιση (μετατρέψιμη σε πρόστιμο) για τη δημοσίευση φωτογραφίας καταδικασθείσας σε πολυετή φυλάκιση για ανθρωποκτονία, κατά τη στιγμή που η αστυνομία την οδηγούσε έξω από το δικαστήριο. Η καταδικασθείσα απεικονιζόταν σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση, κλαίγοντας και σκουπίζοντας τα μάτια της. Το ΕΔΔΑ κατέληξε σε μη παραβίαση του άρθρου 10, επιβεβαιώνοντας την πρόσφατη τάση της νομολογίας του να υποβαθμίζει την προστασία της ελευθερίας του τύπου σε σχέση με την προστασία της τιμής και αξιοπρέπειας. Θεώρησε ότι η στιγμή κατά την οποία ελήφθησαν οι επίμαχες φωτογραφίες (αμέσως μετά την ετυμηγορία του δικαστηρίου) καθώς και ο τρόπος που απεικονιζόταν η καταδικασθείσα, αποτέλεσαν αδιάκριτη συμπεριφορά εκ μέρους των δημοσιογράφων απέναντί της, η οποία μάλιστα δεν συμβιβαζόταν και με το συμφέρον της απρόσκοπτης απονομής της δικαιοσύνης. Ενδιαφέρουσες οι σύμφωνες γνώμες των δικαστών Ροζάκη και Malinverni σχετικά με την έκταση του « περιθωρίου εκτίμησης των κρατών-μελών » σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Δικαίωμα πρόσβασης ΜΚΟ σε προσφυγή, η οποία είχε υποβληθεί από βουλευτή ενώπιον του Συνταγματικού δικαστηρίου
ΕΔΔΑ, Tarsasag a Szabadsag-Jogokert v. Hungary (απόφαση 14.4.2009, προσφυγή n° 37374/05)
Τα ουγγρικά δικαστήρια απέρριψαν την αίτηση του προσφεύγοντος Μη Κυβερνητικού Οργανισμού να λάβει αντίγραφο της εν λόγω προσφυγής, με την οποία ο βουλευτής παραπονιόταν για τη συνταγματικότητα πρόσφατων τροποποιήσεων του Ουγγρικού ποινικού κώδικα. Το ΕΔΔΑ καταλήγει σε παραβίαση του άρθρου 10. Θεωρεί ότι η απόρριψη του αιτήματος του προσφεύγοντος βάσει της νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων δεν ήταν συμβατή με την προαναφερθείσα διάταξη της Σύμβασης. Είναι αξιοσημείωτο ότι το ΕΔΔΑ υπογραμμίζει πως θα ήταν μοιραίο για την ελευθερία της έκφρασης θα μπορούσαν να αποκλείσουν την πρόσβαση των ΜΜΕ σε κείμενα που αντανακλούν τις απόψεις τους σχετικά με ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος, υπό το πρόσχημα προστασίας των προσωπικών τους δεδομένων. Επίσης, η απόφαση υπογραμμίζει τον ρόλο των ΜΚΟ στο πλαίσιο προστασίας της ελευθερίας του λόγου και την πληροφόρησης του κοινού σχετικά με ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος. Όπως παραδοσιακά πράττει με τον Τύπο, το ΕΔΔΑ χαρακτηρίζει σε αυτήν την απόφαση και τους ΜΚΟ ως « σκυλιά-φύλακες » (watchdogs) της δημοκρατίας.

Θάνατος οπλίτη κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας. Αξιοπιστία της διοικητικής έρευνας
ΕΔΔΑ, Beker v. Turkey (απόφαση 24.3.2009, προσφυγή n° 27866/03)Το ΕΔΔΑ εξετάζει μέσω του άρθρου 2 τις συνθήκες κατά τις οποίες βρήκε τον θάνατο οπλίτης μέσα στον θάλαμο του τάγματος όπου υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία. Η διοικητική έρευνα που διενεργήθηκε από τις τουρκικές αρχές κατέληξε ότι το θύμα είχε αυτοκτονήσει. Ωστόσο, το ΕΔΔΑ διαπιστώνει ότι τα συμπεράσματα της έρευνας « αψήφησαν κάθε λογική » και θεωρεί ότι οι τουρκικές αρχές δεν προσέφεραν επαρκείς εξηγήσεις για τον τρόπο με τον οποίο επήλθε ο θάνατος. Βάσει αυτού του στοιχείου, το ΕΔΔΑ αντιστρέφει το βάρος απόδειξης και καταλήγει σε παραβίαση του άρθρου 2 της Σύμβασης.